Fundacja rodzinna to struktura organizacyjna, która umożliwia długoterminową kontynuację biznesu i ochronę majątku, bez zaangażowania kolejnych pokoleń. Taka struktura pozwala na oddzielenie spraw biznesowych od rodzinnych poprzez przekazanie majątku rodzinnego fundacji. Założenie fundacji rodzinnej pomoże więc zapewnić świadczenia dla beneficjentów fundacji, nie naruszając integralności majątku rodzinnego i płynności finansowej spółek.
Fundator takiej fundacji może wycofać się z aktywnego prowadzenia biznesu, nie tracąc przychodów, zabezpieczyć finansowo członków rodziny oraz utrzymać majątek w jednych rękach. Fundacja rodzinna umożliwia efektywne zarządzanie majątkiem, a nawet jego wzrost oraz planowanie sukcesji na wiele pokoleń.
Fundacja rodzinna może finansować między innymi koszty utrzymania, kształcenia lub leczenia beneficjentów oraz finansować cele statutowe organizacji pozarządowej prowadzącej działalność pożytku publicznego.
Zarządzanie fundacją rodzinną odbywa się poprzez zarząd, który może podlegać nadzorowi rady nadzorczej. Fundatorzy tworzą zgromadzenie beneficjentów, które zbiera się w określonych przypadkach.
Jak założyć fundację rodzinną?
Aby założyć fundację rodzinną, należy:
- złożyć oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej przed notariuszem w akcie założycielskim albo w testamencie,
- sporządzić w akcie notarialnym statut zawierający reguły działania fundacji rodzinnej,
- przekazać majątek do fundacji o wartości co najmniej 100 000 zł,
- zgłosić fundację do rejestru fundacji rodzinnych.
Kto może być fundatorem i beneficjentem?
Fundatorem fundacji rodzinnej może być osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Fundację rodzinną może założyć kilku fundatorów w akcie założycielskim lub też jeden fundator w przypadku fundacji ustanowionej w testamencie.
Beneficjentami fundacji mogą być natomiast osoby fizyczne oraz organizacje pozarządowe prowadzące działalność pożytku publicznego.
Jak działa fundacja rodzinna?
Fundator ma swobodę w określaniu zasad zarządzania, funkcjonowania i celu powstałej fundacji. Najczęściej celem fundacji jest zapewnienie ciągłości działalności przedsiębiorstwa i środków do życia dla członków rodziny. Fundacja może zostać ustanowiona na czas określony lub nieokreślony. Dysponuje ona majątkiem przekazanym przez fundatora, w tym udziałami i akcjami spółek.
Co prawda fundacja rodzinna sama w sobie nie powstaje w celu prowadzenia działalności gospodarczej, ale może angażować się zarówno w obrocie majątkiem, jak i najmie, udzielaniu pożyczek, obrocie walutą obcą, jak również w prowadzenie działalności w związku z gospodarstwem rolnym.
W przypadku świadczeń z fundacji rodzinnej, przepisy uelastyczniają dodatkowo zasady ustalania zachowku, umożliwiając zrzeczenie się prawa do zachowku, rozłożenie go na raty lub obniżenie w uzasadnionych przypadkach.
Jakie podatki płaci fundacja rodzinna?
Podatkowe kwestie dotyczące fundacji rodzinnej uwzględniają związki rodzinne z fundatorem. Założenie fundacji i przekazanie majątku nie jest opodatkowane. Fundacja zapłaci CIT 15% dopiero przy przekazywaniu środków beneficjentom.
Beneficjenci będący najbliższą rodziną fundatora są zwolnieni z podatku dochodowego od osób fizycznych. Inni beneficjenci podlegają podatkowi PIT w wysokości 10% lub 15%.
Organizacje pozarządowe będą płacić CIT zgodnie z dotychczasowymi zasadami.